Yeni Askerlik Sistemi Nasıl Olacak

Son yılların en tartışmalı konularından biri zorunlu askerlik uygulaması. Yaz dönemi ve öncesinde ise, sürekli olarak bedelli askerlik gündemi meşgul etmişti. Ülkemizde hala çağın gerisinde bir uygulama ile yürütülen zorunlu askerlik uygulaması artık değişime uğraması gerekmektedir.

Asker alma ve askerlik hizmeti tarihine bakacak olursak eski dönemlerde özellikle Osmanlı Devleti döneminde zorunlu askerlik olmadığını bunun yerine paralı askerlik ile asker ihtiyacının karşılandığını görmekteyiz. Zorunlu askerlik ise, Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde ortaya çıktığı görülmektedir.

Zorunlu askerlik fikri ilk olarak Napolyon Bonapart döneminde Fransa’dan çıkmaktadır. Bunun nedenlerinden biri de Fransız Devrimi sonrasında ortaya çıkan milliyetçilik akımı ve daha az masraf harcama düşüncelerinin harmanlanmasıyla asker ihtiyacını kolay yolla karşılamaktır. Napolyon getirdiği zorunlu askerlik uygulamasından sonraki yıllarda ortaya çıkan 1. Dünya Savaşı ile diğer devletler de zorunlu askerlik uygulamasına başladı.

Daha sonraları devletlerin büyük kısmı 2. Dünya Savaşı sonrasında dünya geneline yayılan liberalizm ile orduya yapılan masraflar azaltıldığı görülmektedir. Bunun yanında teknolojinin gelişmesi ile de savaş koşulları değişmeye başlamış ve insan faktörünün önemi azalmıştır. Silahlar artık daha geniş alanlara daha yüksek tahribatla etki etmenin yanında  yeni icat edilen teknolojik silahların kullanımı da uzmanlık istemektedir. Bu yüzden bir çok Avrupa ve diğer dünya ülkeleri zorunlu askerlik uygulamasını kaldırmıştır. Bunun yerine alanında uzman, iş bilir ve sürekli olarak bu işle meşgul olabilecek kişileri kullanarak profesyonel ordu sistemini kurmuştur.

Görülmektedir ki savaş koşulları ne 1. Dünya Savaşı ne de 2. Dünya Savaş’larındaki gibi değildir. Askerlik mesleği son yıllardaki silah teknolojisinin gelişmesi göz önünde bulundurulursa herkesin yapabileceği bir iş veya meslek değil, profesyonel bir meslek haline dönüşmüştür.

Zorunlu askerlik uygulaması ülke ekonomisine de zarar vermektedir. Giyim-kuşam, yeme-içme, su, elektrik, yakıt, sağlık masrafları gibi ufak hesaplamalarla bile büyük bir ekonomik gider söz konusudur.

Türkiye’de Askerlik Uygulaması

Türkiye’de zorunlu askerlik uygulaması halen devam etmektedir. Ordunun bir kısmı profesyonel orduya dönüştürülmüş olsa da büyük bir kısmı hala zorunlu askerlik uygulamasından karşılanmaktadır. Ülkemizin yasalarında yer alan 1111. askerlik kanunu dolayısıyla 20 yaşına gelmiş her erkek erteleme hakkı yoksa zorunlu olarak silah altına alınmaktadır. Bunların bir kısmı uzun dönem, bir kısmı ise, kısa dönem olarak görevini yerine getirmektedir. Lisans ve üzeri eğitim alan bireyler kısa dönem veya uzun dönem olarak yedek subay (asteğmen) olarak Türk Silahlı Kuvvetlerine hizmet etmektedir. Lisans eğitimi almamış veya lisans eğitimi altında bir mezuniyeti olan bireyler ise er statüsünde uzun dönem olarak askerlik görevini yerine getirmektedir. Askerlik görevinin  kısa dönem olarak yapanlar günümüzde 6 ay olarak yapmakta, uzun dönemler ise 12 ay olarak yapmaktadır. Bu süreler günümüz için oldukça yüksek sürelerdir.

Türkiye’nin 30 yıldan fazla bir süredir yaşamış olduğu terör belasında 2014 yılından öncesine kadar zorunluk askerlik yapanlar görev alırken artık terörle mücadele de profesyonel kadro ile mücadele edilmektedir.

Askerlik Düzenlemesi Nasıl Olmalı

Türkiye profesyonel orduya geçme konusunda geç kalmıştır.Dünya düzeni artık eski dünya düzenindeki gibi değildir. Teknolojik değişim çok hızlı olmaktadır. Teknolojik değişimin bu denli hızlı ilerlemesi silah teknolojisinin de hızlı değişmesi ve yenilenmesi anlamına gelmektedir. Sürekli olarak bilgi akışının olmasının yanı sıra yeni bilgiler ve yeni buluşlar ortaya çıkmaktadır. Bu her türlü sektör için geçerliliğini korumaktadır. Askere alınan her birey kısa da olsa uzun da olsa bu değişimden uzak kalmakta ve dolayısıyla geri kalmaktadır. Özellikle kısa dönem askerlik yapan bireyler genel olarak beyaz yakalı kesimi oluşturdukları için, sektörlerinin büyük bir kısmındaki yenilikleri takipten yoksun kalarak 6 aylık bir gerilemeye neden olmaktadır.

Yukarıda belirtilenler ışığında yapılması gerekenler, ordudaki asker sayısı azaltılmalı ve ordu tamamen profesyoneller tarafından oluşturulmalıdır.Ordu personelinin azaltılması ve zorunlu askerliğe harcanan giderler ile orduya teknolojik yatırımlar yapılmalıdır.

Zorunlu askerlik kaldırılmayacaksa bbile her bireye en çok 1 ayı kapsayacak şekilde silahın nasıl kullanılacağı, savaşta ne yapılması, doğada nasıl hayatta kalınabileceğine dair eğitim verilmelidir. Bunun dışında 1 aydan fazla şekilde yapılacak olan zorunlu askerliğin ne bireylere ne de Türkiye Cumhuriyeti’ne katkısı olmayacaktır.

Yeni Askerlik Düzenlemesi Nasıl Olacak

Zorunlu askerlik sisteminin eskisi gibi işlemediği ve hatta sistemin çöktüğü bedelli askerlik uygulaması isteyenlerin artmasından belliydi. Ancak iktidar bu konu da herhangi bir çalışma henüz yapmadığı için bu zamana kadar sarktı. Yazın yapılan seçimler öncesinde alevlenen bedelli istekleri ile seçim sonrasında bu değerlendirmeye alındı ve bedelli askerlik zorunluluk dolayısıyla çıkarıldı. Çok önceden genç nüfusun oranına göre yapılması gereken hesaplamalar yapılmamış, askerlik sistemine herhangi bir çözüm getirilmemişti. Bunun sonucunda çıkan rapora göre askere alınması gereken nesli askere almaya kalktıklarında 18 yıl bekleme süreci gibi bir durum söz konusu olabilecekti. Yani buna kısaca yığılma vardı diyebiliriz. Bu yığılmayı da eritebilmek için bedelli askerlik uygun bir fiyat olan 15 bin Türk Lirasına çıkartıldı.

Ancak bu yığılmayı sadece bedelli askerlik ile eritmek mümkün olamayacağını raporlarda görmüş oldular. Bu yüzden yeni bir sistem için düzenleme yapıldı. Olası sistemin nasıl olacağına dair söylentiler olsa da yüksek ihtimalle şu şekilde olacak;

1. Askerlik tek tip olacak yani kısacası kıs ve uzun dönem kalkıyor.
2. Askerlik zorunlu süresi 3 ay olacak. geri kalan 6 ay ise isteğe bağlı olacak.
3. Geriye kalan 6 ay eğer askerde kalmak istenirse ne olacak? Zorunlu askerlik görevi 3 ayı tamamlayanlar, geriye kalan 6 ay daha yaptıkları zaman asgari ücrette maaş alacaklar.
4. 3 ay zorunlu askerliği tamamladıktan sonra askerde kalmak istemeyenler ne olacak? Zorunlu askerlik görevi olan 3 ayı tamamlamış olanlar geriye kalan 6 ay boyunca devlete asgari ücret kadar para ödeyecekler.

Yani kısacası ayrılanlar kalanların maaşlarını ödeyecek. Çıkan son haberlere göre durum bu ancak yasa geçtikten sonra tam anlamıyla haberdar olacağız. Değişim veya ekstra bir eklenen değişimler olduğu zaman burada güncelleme yapılacaktır. Yasanın bu ay (Kasım 2018) içerisinde çıkması muhtemel.